Nowy program drogowy rządu, czyli walka miast o przetrwanie

Program budowy dróg krajowych na lata 2014-20 będzie, jak wszystkie poprzednie, decyzją polityczną, a nie merytoryczną. Trzeba sobie z tego zdać sprawę, gdyż nawet jeśli minister Nowak ogłosi tzw. konsultacje społeczne, będą one jedynie pro-forma. Tak było podczas ostatniej modyfikacji programu drogowego, którą minister Grabarczyk przeprowadził na przełomie 2010 i 2011 roku. Wtedy w nierealnym planie drogowym z

2007 r. przeprowadzono ostre cięcia , które całkowicie ominęły województwo łódzkie, a pielgrzymki niezadowolonych samorządowców, zjeżdżających do Ministerstwa Infrastruktury, nic kompletnie nie dały.

Teraz można się spodziewać, że do łask wrócą inwestycje w województwach pomorskich, jak np. budowa drogi ekspresowej S6, na której występujące natężenie ruchu nie gwarantuje opłacalności inwestycji nawet dla drogi jednojezdniowej. Minister Nowak zapowiada też budowę dróg ekspresowych w taki sposób, by połączyć poszatkowaną dziś sieć dróg wysokich klas. Czy pomysł na zapewnienie ciągłości ekspresówek i autostrad kosztem planowanych obwodnic miast jest słuszny? Prawda leży po środku.

Droga drodze nierówna

Trudno jest powiedzieć, że jakaś droga jest niepotrzebna. Potrzebne są wszystkie. Problem tylko w tym, że nie da się zbudować wszystkiego naraz i trzeba inwestycjom nadać pewne priorytety. Ideałem byłoby żeby ustalać priorytety na podstawie dwóch czynników - efektywności ekonomicznej inwestycji (co jest wprost zależne od natężenia ruchu) oraz bezpieczeństwa ruchu drogowego. W pierwszej kolejności powinny wejść do programu drogowego te inwestycje, których budowa jest najbardziej opłacalna lub budowa których w sposób znaczny zmniejszy ilość oraz ciężkość wypadków drogowych. Mniejsze znaczenie ma zapewnienie ciągłości sieci drogowej, aczkolwiek wzięcie pod uwagę wyżej wymienionych czynników sprawiłoby, że powstałaby prawdziwa sieć drogowa z nielicznymi tylko odcinkami o niższych kategoriach niż A i S.

Drogi o najwyższych priorytetach

W programie budowy dróg krajowych na lata 2014-20 na pewno powinny się
znaleźć:

-A1 od Tuszyna do Pyrzowic (wraz z obwodnicą Częstochowy)

-A2 od Warszawy do obwodnicy Mińska Mazowieckiego (odcinek od Kałuszyna do Siedlec jako rezerwa)

-S2 południowa obwodnica Warszawy od Puławskiej do Lubelskiej (A2/S17)

-S3 na odcinku od Nowej Soli do Legnicy (A4),

-S5 od Grudziądza (A1) do wschodniej obwodnicy Poznania (wraz z obwodnicą Bydgoszczy)

-S7 Gdańsk - Elbląg

-S7 od Warszawy do Napierek (wraz z obwodnicą Łomianek),

-S7 od Warszawy do obwodnicy Grójca (jako rezerwa)

-S7 Radom - Skarżysko Kamienna

-S7 Kielce - Kraków

-S8 Jeżewo - Wyszków (z wyłączeniem istniejących obwodnic Zambrowa i Ostrowi Mazowieckiej)

-S8 Wolica - Radziejowice

-S12 dokończenie obwodnicy Puław

-S17 Warszawa - obwodnica Lublina (wraz ze wschodnią obwodnicą Warszawy)

-S51 Olsztyn - Olsztynek (S7)

-S61 Via Baltica od Ostrowi Mazowieckiej (S8) do Budziska, wraz z obwodnicami Łomży i Suwałk (same obwodnice jako wariant minimum).

Zbudowanie powyższych dróg do 2020 roku zapewni Polsce podstawową i ciągłą sieć dróg wysokich klas. Wydaje się też, że przewidywany budżet drogowy UE na lata 14-20 powinien w zupełności wystarczyć na realizację tych inwestycji. Tym sposobem do 2020 roku funkcjonowałaby cała autostrada A1 i A4, autostrada A2 od Świecka do Kałuszyna (ewentualnie do Siedlec), S3 od Szczecina do Legnicy, S5 od Grudziądza do Poznania, S7 od Gdańska do Krakowa, S8 od Wrocławia do Białegostoku, S17 od Warszawy do Piask. Wszystkie większe miasta byłyby połączone nieprzerwanymi ciągami dróg wysokich klas.

Nie zapominajmy o obwodnicach

Pozostałe drogi ekspresowe, choć również potrzebne, powinny być zrealizowane przed 2020 rokiem jedynie na niewielkich odcinkach będących obwodnicami miast. Np. na S5 pomiędzy Poznaniem a Wrocławiem jedynie obwodnica Leszna, na S6 jedynie obwodnica Koszalina, na S10 obwodnica Wałcza, na S11 obwodnice Jarocina, Ostrowa Wielkopolskiego i Kępna.

Nie zapominajmy również o obwodnicach miast na drogach niższej kategorii, gdyż bardzo często wzięcie pod uwagę współczynnika ekonomicznego oraz BRD da takim inwestycjom najwięcej punktów. Na przykład budowa obwodnicy Olsztyna w ciągi drogi krajowej nr 16 powinna być bezwzględnym priorytetem. Do planu drogowego do 2020 powinny być też włączone obwodnice takich miast, jak Olsztyn, Inowrocław, Pułtusk, Góra Kalwaria i Kołbiel. Wielkim błędem ministra Nowaka byłaby rezygnacja z budowy tych obwodnic zwłaszcza, że posiadają one pełne dokumentacje środowiskowe, a często też i wydane decyzje. Zbudowanie obwodnic ww. miast bardzo wiele da dla usprawnienia ruchu drogowego tranzytowego i poprawy bezpieczeństwa ruchu. Koszt tych inwestycji powinien zamknąć się w granicach 3 mld. zł. i na pewno będą to pieniądze dobrze wydane.

Jak będzie naprawdę wyglądał program budowy dróg krajowych na nowe rozdanie funduszy UE? Tego dowiemy się w 2013 roku. Jeśli nie znajdą się w nim zapowiadane od dawna obwodnice, w wielu przypadkach może dojść do protestów wraz z blokowaniem dróg krajowych przecinających miasta.